Yurtdışından yapılan online alışverişlere getirilen yeni gümrük vergisi düzenlemeleri, yabancı markaların Türkiye stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden oldu. İlk olarak ABD’li spor giyim devi Nike, Türkiye’deki online satışlarını durdurduğunu açıklarken, diğer uluslararası markaların da benzer adımlar atması bekleniyor.
Ticaret Bakanlığı tarafından mikro ithalatı kontrol altına almak amacıyla yapılan bu düzenleme, yerli firmaları koruma hedefiyle hayata geçirildi. Ancak tüketiciler, bu düzenlemenin iç piyasada rekabeti azaltacağı ve fiyatları artıracağı endişesini taşıyor.
Gümrük Vergisi Değişiklikleri ve İlk Tepkiler
Bakanlık, yurtdışından yapılan online alışverişlerde hem vergi oranlarını yükseltmiş hem de hızlı kargo muafiyet bedelini 150 eurodan 30 euroya düşürmüştü. Bu düzenleme, özellikle Çin merkezli e-ticaret platformu Temu’nun artan popülaritesiyle birlikte kamuoyunda “Temu Yasası” olarak anılmaya başladı. Ancak, düzenleme sadece Temu’yu değil, tüm yabancı markaları etkiliyor.
Nike, geçtiğimiz hafta Türkiye’deki online satışlarını askıya aldığını duyurmuş ve bu kararda yeni gümrük düzenlemelerinin etkili olduğunu belirtmişti. Bu adım, sektör profesyonelleri tarafından diğer global markaların da benzer hamleler yapabileceğinin bir işareti olarak değerlendirildi.
Yerel Markalar İçin Fırsat mı?
İdeaSoft’un kurucu ortağı ve TOBB E-Ticaret Meclis Üyesi Seyhun Özkara, bu düzenlemelerin, özellikle yurtdışından Türkiye’ye ürün gönderen markalar için yeni zorluklar yarattığını vurguladı. Özkara, “Nike’ın Türkiye siparişlerini askıya alması, global markaların Türkiye stratejilerinde değişiklikler yapacağını gösteriyor. Bu dönemde yerli markalar için de fırsatlar doğabilir” dedi.
Temu’nun Yükselişi ve Tüketici Endişeleri
Düzenleme her ne kadar Temu’yu hedef alıyor gibi görünse de aslında yurtdışından kredi kartıyla yapılan tüm online alışverişleri kapsıyor. Temu’nun Türkiye’deki aylık aktif kullanıcı sayısının 9.3 milyona, günlük kullanıcı sayısının ise 1.4 milyona ulaştığı biliniyor. Bu durum, platformun özellikle 25-44 yaş grubundaki kullanıcılar arasında popüler olduğunu gösteriyor.
Öte yandan, tüketiciler, yurtdışından alışveriş yapmanın artık daha pahalı hale gelmesinden endişe duyuyor. Önceden, birçok marka ürününün Türkiye fiyatlarıyla karşılaştırıldığında yurtdışından daha uygun fiyata alınabilmesi mümkündü. Ancak yeni düzenlemeyle, AB ülkelerinden gelen ürünlere yüzde 20 yerine yüzde 30, diğer ülkelerden gelenlere ise yüzde 30 yerine yüzde 60 vergi uygulanacak. Bu durum, özellikle Temu gibi platformların sepetlerini güncellemeye başlamasına yol açtı.
E-Ticaretin Hızla Büyüyen Hacmi
Ticaret Bakanlığı, 2024 yılında Türkiye’de e-ticaret hacminin 3.4 trilyon TL’ye ulaşmasını bekliyor. İdeaSoft’un verilerine göre, bu yılın ilk 6 ayında e-ticaret hacminin yüzde 120’nin üzerinde büyümesi öngörülüyor. Bu büyüme, enflasyon oranlarının çok üzerinde bir artışa işaret ediyor.
Bu gelişmeler, Türkiye’deki e-ticaret sektörünün dinamiklerinin hızla değiştiğini ve yabancı markaların bu yeni düzenlemelere nasıl uyum sağlayacağının merakla beklendiğini gösteriyor.
