Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda milli boksörümüz Esra Yıldız Kahraman, yarı final mücadelesinde Tayvanlı rakibi Lin Yu Ting’e yenilerek bronz madalya kazandı. Ancak Kahraman’ın maç sonrası yaptığı “X kromozomu” işareti, sporda cinsiyet tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Lin Yu Ting’in Diskalifiye Geçmişi
Lin Yu Ting, Uluslararası Boks Birliği (IBA) tarafından cinsiyet uygunluk kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle 2023 Dünya Boks Şampiyonası’ndan diskalifiye edilmişti. XY kromozomlu sporcuların kadın müsabakalarına katılmasını engelleyen bu kurallara rağmen, Yu Ting Paris’teki maçlarda üstün performans göstererek finale kadar yükseldi.
Esra Yıldız Kahraman’ın Tepkisi
Maçın ardından Esra Yıldız Kahraman’ın, Yu Ting hakkındaki cinsiyet tartışmalarına atıfta bulunarak yaptığı “X kromozomu” işareti büyük yankı uyandırdı. Bu sembolik tepki, uluslararası medyada geniş yer buldu ve sosyal medyada büyük ilgi gördü.
Gençlik ve Spor Bakanı’ndan Destek
Gençlik ve Spor Bakanı Osman Bak, sosyal medyadan Kahraman’ın X işareti yaptığı bir kareyi “Esra Yıldız Kahraman Olimpiyat Üçüncüsü. Harika mücadele ettin Esra, seninle gurur duyuyoruz” notuyla paylaştı.
Cinsiyet Tartışmalarının Başlangıcı
Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda kadınlar 66 kilo son 16 turu mücadelesinde İtalyan boksör Angela Carini, Cezayirli Imane Khelif karşısında oyundan çekilmesiyle cinsiyet tartışmaları yeniden alevlendi. Khelif, daha önce 2023 Dünya Boks Şampiyonası’ndan “cinsiyet uygunluk testleri”ni geçemediği için diskalifiye edilmişti.
IOC ve IBA’nın Tutumu
Uluslararası Boks Birliği (IBA), 2023’te Lin Yu Ting ve Imane Khelif’i uygunluk kurallarını ihlal ettikleri gerekçesiyle diskalifiye etti. Ancak Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC), Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda yapılan başvuruları reddederek, sporcuların pasaportlarındaki cinsiyete göre değerlendirilmesi gerektiğini savundu. IOC Sözcüsü Mark Adams, kuralların müsabaka sırasında değiştirilmemesi gerektiğini vurguladı.
X İşaretini Ne Anlama Geliyor?
İnsan hücrelerinde 23 çift kromozom bulunur. Bunların 22 çifti otozomal kromozomlardır, son çift ise cinsiyet kromozomlarını oluşturur. Kadınlar 46,XX, erkekler ise 46,XY kromozomlarına sahiptir. Esra Yıldız Kahraman’ın “X” işareti, kadın kategorisinde yarışan XY kromozomlu sporculara yönelik bir tepki olarak algılandı.
Bu gelişmeler, sporda cinsiyet uygunluğu konusundaki tartışmaları yeniden gündeme getirdi ve Esra Yıldız Kahraman’ın sembolik tepkisiyle Paris 2024 Olimpiyatları’na damga vurdu.
